Ben je L&D’er of trainer? Wellicht ben je net als wij op zoek gegaan naar alternatieven voor live opleidingen. Synchrone of asynchrone opleidingen in virtuele ruimtes op ZOOM, MS Teams, Webex en andere. Ze vinden plaats in de vorm van webinars of LOTs waarin de trainer gebruik maakt van polls, breakoutrooms en LOLA’s om de opleiding interactief te maken. Kan jij ondertussen het jargon ook nog amper volgen? We hadden precies hetzelfde gevoel toen wij verdiepten in de troeven van online training. Wij doen hier een poging om klaarheid te scheppen – al beseffen we dat er zeker voer is voor discussie.
Half maart. Corona en de bijhorende social distancingmaatregelen leggen de wereld en dus ook de opleidingswereld plat. Net zoals vele collega’s-trainers en trainingsacteurs waren we tevoren natuurlijk wel bezig met wat er zich in de online wereld afspeelde. Maar toegegeven, de live sessies, de interactie met en tussen de deelnemers in de opleidingszaal, … Dat is wat ons vak zo fijn maakt dus het bleef toch veeleer op de achtergrond.
Ettelijke webinars later – met dank aan onder meer de toppers van https://www.thetippingpoint.be en http://ludo.nu en opleidingsspecialisten Karin de Galan van http://schoolvoortraining.nl, Elke Van Parys van http://heydays.be en Matthew Richter van http://thiagi.com voor hun vele tips and tricks – én online sessies verder (dankjewel aan onze lieve testdeelnemers!) hebben we troeven én valkuilen van online trainen en coachen leren kennen en daarmee ook het jargon.
First things first: synchroon versus asynchroon
Synchroon leren betekent simpelweg dat een trainer en een groep deelnemers tegelijkertijd in interactie zijn in een zelfde ruimte. Een opleiding “omgaan met agressie” of “presentatievaardigheden” zijn voorbeelden van synchrone trainingen. Ze vinden plaats in een trainingslokaal of online via Zoom, WEBex of andere platformen. Asynchroon wordt vaak geassocieerd met eLearning. De deelnemers volgen op hun eigen ritme en onafhankelijk van een trainer een online opleiding.
De trainer verzorgt de inhoud en leeractiviteiten en geeft feedback bij zowel synchrone als asynchrone opleidingen. Er is geen trainer aanwezig bij asynchrone opleidingen, al bestaat de mogelijkheid wel om die te contacteren indien nodig. Bij synchrone trainingen is er altijd een trainer (en eventueel trainingsacteur) aanwezig die faciliteert.
Aaah die webinars
Een eerste voorbeeld van synchroon leren, is een webinar. Dagelijks kan je er volgen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Maar wat is dat nu een webinar?
Matthew Richter: “Het woord webinar wordt gebruikt als verzamelnaam voor alle online evenementen die rechstreeks uitgezonden worden. Strikt genomen wordt een webinar geleid door een trainer/presentator en duurt het tussen de 45 en 90 minuten. Het kan gaan om een lezing, workshop en andere vorm van kennisoverdacht via het internet.”
Elke Van Parys legt het in haar webinar ‘Succesvol starten met webinars’ als volgt uit: “Het is een seminarie dat online plaatsvindt. Van op afstand live teachen met software die daarvoor gemaakt is zoals bijvoorbeeld WebinarGeek. Deelnemers zien mekaar niet, ze zien alleen de host en eventuele co-presentator. Het is ook niet de bedoeling dat deelnemers met mekaar interageren. Al zal een goede trainer wel interactie inbouwen door bijvoorbeeld polls in te lassen of gebruik te maken van de chatfunctie.”
Geen videotraining
Matthew Richter vervolgt: “Vergelijk ze met Keynotes of inspiratiesessies. Over het algemeen doet een groot aantal deelnemers mee aan een webinar en zijn ze kosteloos. Een webinar wordt vaak ingezet als marketinginstrument.”
Elke Van Parys benadrukt nog: “Een webinar is dus geen videotraining of online meeting”.
Bestaat er een online vertaling van een klassikale training? Dus een training die zich op een specifiek tijdstip op een specifieke plaats afspeelt en die gefaciliteerd wordt door een professioneel trainer? En hoe heet die dan?
Live Online Training (LOT)
Het antwoord is ja. “Training webinars of virtuele live online training zijn etiketten die gekleefd worden op een training of workshop waarbij deelnemers vanuit hun kantoor of thuiswerkplek in een online klaslokaal verzamelen,” zegt specialist Matthew Richter. Al zorgen die namen voor verwarring. Wat vaak gebruikt wordt en volgens ons het best de lading dekt is LOT. Dat is de afkorting voor Live Online Training, de term die Richter zelf ook gebruikt.
Ook al speelt de opleiding zich af in een virtueel leslokaal, je kan zowat elke activiteit gebruiken die je in een klassieke live opleiding zou stoppen: rollenspellen, energizers, games, oefeningen met acteur, …
Dat betekent niet dat je een training zo maar online kan geven. Je moet je opleiding vertalen. Ook al heeft digitaal leren veel troeven, het heeft ook zijn beperkingen. Zo is het moeilijker om contact te houden met de groep en hebben deelnemers online nog meer houvast nodig dan bij live trainen. Dat zegt Karin de Galan van de School voor Training die er een leerrijk blog over schreef: Online Trainen met de Glijbaan.
Leve de poll en LOLA
Knappe online platforms zoals Zoom bieden heel wat tools waarvan je handig gebruik kan maken. Zo kan je je deelnemers in groepjes opdelen en laten samenwerken in aparte virtuele ruimtes (breakoutrooms). De poll-functie is dan weer handig om bijvoorbeeld een stellingenspel te doen of om mini opiniepeilingen los laten op de deelnemers. Dankzij de chatfunctie kan je vragen in de groep gooien waarop de deelnemers dan hun idee geven.
Ook Yves Willems van Ludo publiceerde interessante blogs met handige tips rond onlinetrainen. Wij zijn een fan van zijn LOLA’s, Live Online LeerActiviteiten die je voor zowat elk leerdoel kan inzetten. Ze maken leren leuk en het bevordert interactie tussen de deelnemers. Een groot voordeel is dat je van je deelnemers zo experts maakt. Als trainer haak je in op de kennis die er al is bij de deelnemers en dat maakt een training krachtiger.
Werken met acteur
Over breakoutrooms gesproken, zelf zijn wij voor vaardigheidstrainingen een grote fan van werken met acteur. Dat is ook de reden waarom wij bij Bal&Klein opleiding in tandem geven dus met trainer en trainingsacteur. Van oefenen in hoefijzer op deelvaardigheden (zie een voorbeeld van het Nederlandse bureau Kapok over het online-proof hoefijzer ), over over demorollenspellen tussen trainer en acteur tot een confronterende oefening met acteur en deelnemer. “De mogelijkheden zijn legio en het resultaat is verrassend goed,” zegt trainingsacteur Bart Klein. “De break-outrooms spelen daar een belangrijke rol in.”
Conclusie: online leren en de bijhorende woordenschat: het is ingewikkeld. We hadden nog op veel meer zaken kunnen ingaan en er ligt veel voer voor discussie – zowel over de termen als over de mogelijkheden van online trainen. We lezen graag jullie kritisch feedback want daar leren we uit. En bij deze ook een warme oproep voor alle L&D’ers: online leren biedt vele mogelijkheden om te leren en groeien. #staysafe en #flattenthecurve kunnen perfect hand in hand gaan met goed opgeleide teams dus laat ons er gebruik van samen. #strongertogether
SKILLSLAB
Wil je weten hoe wij aan de slag gaan met online leren? Klik hier voor meer info over onze SKILLSLABS: http://www.balklein/skillslab of contacteer Ilse Bal en Bart Klein via info@balklein.be of neem deel aan één van onze proefsessies. Aanmelden kan via ilse@balklein.be.